ΚΑΡΕΑ

Ορεινό χωριό με 86 κατοίκους, απέχει 6χλμ. από το Οίτυλο και αποτελεί Δημοτικό Διαμέρισμα του Δήμου Οιτύλου. Εδώ γεννήθηκε το 1892, ο δημοσιογράφος, λογοτέχνης, χρονογράφος και κριτικός βιβλίου και θεάτρου, Γεώργιος Φτέρης (ψευδώνυμο του Γεωργίου Τσιμπιδάρου), που πέθανε στην Αθήνα το 1967

ΚΑΡΕΑ Η ιστορία ενός ξεχασμένου χωριού της Μάνης

Το κείμενο δημοσιεύτηκε σε τρεις συνέχειες στην εφημερίδα «ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΜΑΝΗΣ», Τ. 41,42,43, Σεπτέμβριος 1992 έως Φεβρουάριος 1993.

Γράφει και αναδύει τα ιστορικά γεγονότα ο κ. Βασίλειος Ν. Τσαπατσάρης, Γεν. Γραμματέας του Συλλόγου των Απανταχού Καρεωτών "Ο ΣΩΤΗΡΑΣ".

 

Το γραφικό χωριό Καρέα βρίσκεται πολύ κοντά στο Ομηρικό Οίτυλο και στους πρόποδες του βουνού Σωτήρας. Ολίγοι γνωρίζουν την πραγματική ιστορία, ακόμη και εμείς οι νεώτεροι δεν ενδιαφερθήκαμε να ερευνήσουμε και να μάθουμε την ιστορία της Παλιάς Καρέας και τι πρόσφεραν οι πρόγονοί μας στους αγώνες του Έθνους.

 

Μόνο ο συγγραφέας και δημοσιογράφος Βάσος Τσιμπιδάρος ερεύνησε ιστορικά ντοκουμέντα και ασχολήθηκε με το χωριό μας την Καρέα. Αυτό οφείλεται στην πραγματική αγάπη που τρέφει στο χωριό που μεγάλωσε και έμαθε τα πρώτα του Ελληνικά γράμματα. Στο βιβλίο του ΜΑΝΙΑΤΙΚΕΣ ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ αναφέρει με πραγματικά στοιχεία την Ιστορία της Καρέας.

 

Στα επίσημα χαρτιά του Κράτους το όνομα της Καρέας αναφέρεται για πρώτη φορά το 1612. Τότε ο Γάλλος Δούκας του Νεβέρ έκανε το σχέδιο να διώξει τους Τούρκους από την Ευρώπη, να ελευθερώσει την Ελλάδα, να ξαναφτιάξει την Βυζαντινή Αυτοκρατορία και να γίνει ο ίδιος αυτοκράτορας σαν διάδοχος των Παλαιολόγων.

Οι υπόδουλοι Έλληνες μέσα στην δυστυχία τους, είδαν τον Δούκα σωτήρα. Πρώτοι και καλύτεροι οι Μανιάτες προθυμοποιήθηκαν να ξεσηκωθούν αρκεί να τους οργάνωναν σε στρατιωτικά τμήματα.

Όταν ο Δούκας του Νεβέρ είδε τέτοια προθυμία, έστειλε στην Πελοπόννησο απεσταλμένους του να καταγράφουν τα πάντα. Λιμάνια, φρούρια, δρόμους και χωριά. Εκεί αναφέρεται και η ΚΑΡΕΑ.

 

Αλλά η Καρέα δεν βρισκόταν τότε στη σημερινή της θέση, αλλά πιο έξω στον Παλιόπυργα. Εκεί στην άκρη ενός υψηλού σημείου υπάρχουν ακόμα τα θεμέλια παλιού πύργου. Φαίνεται πως η Παλιά Καρέα ήταν ολόκληρο συγκρότημα. Σώζονται ένα γύρω τα ίχνη από κυκλώπειο τείχος. Τα σπίτια του χωριού ήσαν σκορπισμένα σε μεγάλη ακτίνα. Έπιαναν από τον Τσικαλιά, Άγιο Νικόλα, Ρίζα, Κοκκινογάκι, Άγιο Γεώργη.

 

Στη θέση «Άγιος Νικόλας» πριν μερικά χρόνια έκανε διάνοιξη του δρόμου ο τότε Πρόεδρος της Καρέας και ευρέθησαν οστά ανθρώπου. Αυτό αποδεικνύει την ύπαρξη τάφων της Παληάς Καρέας. Γύρω από την Παλιόπυργα απλωνόταν η Πρώτη Καρέα μεγάλο χωριό την εποχή εκείνη.

Στα αρχεία της Βενετίας, βρέθηκε μια απογραφή της Πελοποννήσου, που έκανε το 1700 ο Γκριμάνι. Στο απογραφικό δελτίο της Μάνης σημειώνει ότι το Οίτυλο είχε 511 κατοίκους, το γειτονικό μας Κρυονέρι 240 και η Καρέα 280. Αυτή η Καρέα καταστράφηκε από άγνωστη, μέχρι σήμερα αιτία και το χωριό μεταφέρθηκε χίλια μέτρα ανατολικότερα στη σημερινή θέση. Καταστράφηκε από σεισμούς ή από αντεκδικήσεις;

Τίποτε δεν είναι ιστορικά βεβαιωμένο. Υπάρχει μια εκδοχή ότι η αιτία του κακού ήταν ο Μπέης της Μάνης Τζαννέτος Γρηγοράκης, χωρίς βέβαια να το θέλει ο ίδιος. Περίπου το 1800 ο Γρηγοράκης επικοινώνησε κρυφά με τον Μέγα Ναπολέοντα και του ζητούσε βοήθεια για να ξεσηκωθούν οι Μανιάτες εναντίον των Τούρκων. Τότε μάλιστα στη Μάνη πίστευαν πως ο Ναπολέοντας είχε Μανιάτικο αίμα στις φλέβες του. Τον πάππο του τον λέγανε Καλόμερο, έτσι έγινε Βοναπάρτης από το "Μπουόνα Πάρτε".

 

Όταν λοιπόν μαθεύτηκε ότι ο Μπέης Τζαννέτος Γρηγοράκης έγραψε στο Ναπολέοντα, οι Τούρκοι τον κήρυξαν αποστάτη και τον αντικατέστησαν με τον Παναγιώτη Κουμουνδουράκη, που έγινε Παναγιώτ Μπέης. Αυτός με τις διαταγές των Τούρκων έπρεπε να εκδικηθεί όλα τα χωριά της Μάνης, που είχαν δείξει φιλικά αισθήματα στο προκάτοχό του. Όχι μόνο να σκοτώσει αλλά και να γκρεμίσει τα σπίτια, να τα ισοπεδώσει.

 

Οι γέροι στο χωριό μας, έλεγαν πως για να γλιτώσει ο Γρηγοράκης από τους Τούρκους, που θέλαν να του πάρουν το κεφάλι, κρύφτηκε στα ορεινά χωριά, πέρασε και από το δικό μας Καρέα. Τότε λοιπόν μπορεί να καταστράφηκε το χωριό που βρισκόταν κοντά στο Παλιόπυργα.

 

Η Καρέα ξαναχτίστηκε ανατολικότερα στη σημερινή της θέση. Με την Επανάσταση του 1821 οι Καριώτες παράτησαν τ' αλέτρι, την αξίνα κι' έπιασαν το τουφέκι. Από παππού σε παππού ακούγαμε ιστορίες για την συμμετοχή των προγόνων μας στον μεγάλο αγώνα, αλλά μόλις το 1987 επιβεβαιώθηκαν επίσημα από το κράτος.

 

Τότε επιτέλους, με φροντίδα της Εθνικής Βιβλιοθήκης στην Αθήνα, εκδόθηκαν μηχανογραφημένα τα επίσημα μητρώα των αγωνιστών του 1821. Εκεί λοιπόν καταγράφονται πολλοί Καριώτες που πολέμησαν τους Τούρκους σε διάφορες μάχες ή πολιορκίες κάστρων. Αλλά δεν αναφέρονται όλοι. Η καταγραφή έγινε από αναφορές διαφόρων αγωνιστών που ζητούσαν μετά την Επανάσταση ηθικές και υλικές αμοιβές. Αυτά τα χαρτιά βρέθηκαν στα Αρχεία του Κράτους, από εκεί η Εθνική Βιβλιοθήκη ξεσήκωσε τα ονόματα. Όσοι δεν έκαναν τέτοιες αναφορές από τα χωριά αν και πήραν μέρος στην Επανάσταση, παραμένουν ακόμα άγνωστοι και αφανείς. Ανάμεσα σ' αυτούς είναι πολλοί Καριώτες.

 

Όταν λοιπόν γινήκαμε κράτος ελεύθερο στην "Επί του Αγώνος Επιτροπή" άρχισαν να στέλνουν τις αιτήσεις τους, μαζί με διάφορα πιστοποιητικά, όσοι ζητούσαν από το κράτος χρηματική βοήθεια ή παράσημα. Αγράμματοι καθώς ήταν κατέβαιναν στην Αρεόπολη στους Γραμματικούς για να τους φτιάξουν τα χαρτιά τους. Εκείνοι έκαναν πολλές φορές λάθος, απόδειξη μερικοί αντί να γράψουν το επώνυμο Τσαπατσάρης ή Τσιμπιδάρος το έγραφαν Τζαπατσάρης ή Τζιμπιδάρος. 

Έτσι είναι καταχωρημένα αυτά τα επίθετα στα μηχανογραφημένα μητρώα των Αγωνιστών του 1821.

 

Σήμερα οι μόνιμοι κάτοικοι της Καρέας είναι σαράντα πέντε (45). Οι πιο πολλοί είναι μεγάλοι στην ηλικία και ζουν κάπως δύσκολα γιατί δεν υπάρχει συγκοινωνία όπως έχουν τα άλλα γειτονικά χωριά.

 

Οι δρόμοι της Καρέας είναι ακατάλληλοι. Το επίσημο κράτος έχει ξεχάσει πως υπάρχουν και εκεί άνθρωποι. Ο Σύλλογος της Καρέας, που έγινε το 1979, έχει σκοπό την ανάπτυξη του πνεύματος αλληλεγγύης, αλληλοβοήθειας, και την περαιτέρω σύσφιγξη των δεσμών μεταξύ των μελών του. Εξωραϊσμός και ανάπτυξη της ιδιαιτέρας μας πατρίδας, της Κοινότητας Καρέας Λακωνίας. Εκπολιτιστική, ηθική και πνευματική εξύψωση των μελών του Συλλόγου καθώς και η μεταλαμπάδευση της αγάπης για την Καρέα στους νεώτερους.

 

Αξίζει τον κόπο να επισκεφθεί κανείς την Άνω Καρέα και ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες. Τα γάργαρα νερά της γλύφουν απαλά τα καλντερίμια και νομίζεις πως βρίσκεσαι σε όαση.

 

Αντιλαλούν στα ρέματα και στις πλαγιές των γύρω βουνών το κελάηδισμα του αηδονιού και της πέρδικας. Ο επισκεπτόμενος την Καρέα αρχικά συναντά την πρώτη πλατεία (το μπαλκόνι της Μάνης) με τον μεγάλο πλάτανο και το δροσερό νερό του. Από αυτή την πλατεία αγναντεύει κανείς όλο το λεκανοπέδιο των γύρων χωριών. Στο επάνω μέρος του χωριού ευρίσκεται η δεύτερη μεγάλη πλατεία και η βρύση του χωριού που τρέχει συνεχώς άφθονο νερό και από τους δύο μεγάλους αυλούς της. Στο κέντρο της Καρέας είναι η εκκλησία που εορτάζει στις 15 Αυγούστου.

 

Για να πάει κάποιος στην όμορφη Καρέα ερχόμενος από το Γύθειο θα πρέπει μετά την φράγκα και στην διασταύρωση Γεωργακαράκου να κάνει δεξιά (υπάρχει σχετική πινακίδα) και ακολουθώντας τον δρόμο που πηγαίνει από Γέρμα (και πριν φθάσει στην Κάτω Καρέα) κάνει δεξιά προς Κορέα. Ή αν θέλει κανείς μπορεί να ακολουθήσει και πιο ωραιότερη διαδρομή δια μέσου της Αρεοπόλεως, Οιτύλου, Κρυονερίου και Κάτω Καρέας.

 

Στην Κοινότητα Καρέας υπάγεται και ο Οικισμός Μπουτσιαλιάνοι ή (Αλεξιάνοι) που ονομάζεται και ξεμόνι ή Καύκαλο. Ο οικισμός αυτός είναι πανέμορφος, έχει συνολικά πέντε σπίτια και το Καλοκαίρι γεμίζει από τους ξενητεμένους Μπουτσελιάνους που μένουν οι πιο πολλοί στην Αθήνα.

 

Οι Καριώτες επισκέπτονται το χωριό τους συνήθως για το λιομάζωμα τον Νοέμβριο και οι περισσότεροι το Καλοκαίρι και κατά προτίμηση τον Αύγουστο μήνα, που γίνεται μεγάλο πανηγύρι. Την ημέρα της Παναγίας ο Σύλλογος της Καρέας πραγματοποιεί συνεστίαση με ορχήστρα και προσφέρονται ψητά, αναψυκτικά κ.λ.π.

Μήπως εμείς τα ΑΠΑΝΤΑΧΟΥ ΠΑΙΔΙΑ ΤΗΣ ΚΑΡΕΑΣ μπορούμε να κάνουμε ένα δώρο στην μάνα μας την Καρέα; Έχουμε όλη τη διάθεση.

 

Αλλά τι ζητάει η μάνα από τα ξενιτεμένα παιδιά της; Τίποτε ακριβό. θέλει μόνο να μας βλέπει συχνότερα κοντά της. Εμείς που έχουμε σήμερα την ευθύνη του Συλλόγου υποσχόμεθα να το προσπαθήσουμε.

 

ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ: Τελειώνοντας την περιγραφή για το χωριό μου ήθελα ειλικρινά να ευχαριστήσω τον Εκδότη Διευθυντή του "ΒΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΜΑΝΗΣ" κ. Βασίλειο Πιερρακέα, που είχε την καλοσύνη να ασχοληθεί και δημοσιεύσει στην έγκριτο Εφημερίδα του την εργασία μου για την Καρέα.

Βασίλειος Ν. Τσαπατσάρης

βιντεο https://www.youtube.com/watch?time_continue=28&v=BCB3Li1pbec

φωτ.υλικό από karea-lakonias.page &  http://tzanakosvasileios.blogspot.gr
 

ΚΑΡΈΑ, ΠΑΝΑΓΙΑ

ΚΑΡΕΑ, ΟΣΤΕΟΦΥΛΑΚΙΟ

Εκκλησάκι Αγία Βαρβάρα στην οροσειρά πάνω από την πάνω και κάτω Καρέα,όπου ανακαινίσθηκε τα τελευταία χρόνια. Με εκπληκτική θέα τόσο πρός το Γύθειο όσο και πρός το Λιμένι.

Καρέα.Φώτο Όμορφη Μάνη

Εκκλησάκι Αγία Βαρβάρα στην οροσειρά πάνω από την πάνω και κάτω Καρέα,όπου ανακαινίσθηκε τα τελευταία χρόνια. Με εκπληκτική θέα τόσο πρός το Γύθειο όσο και πρός το Λιμένι.

Στην τελευταία φωτό τού βίντεο πού αναρτώ και εδώ φαίνεται όρθιος ο μπάρμπα Σπύρος Τσαπατσάρης, ανάμεσα στούς δύο Καριώτες Ιερείς. Τον πατέρα μου παπαΓιάννη Τζανάκο και τον παπαΝίκο Τσαπατσάρη. (tzanakospanagiotis.blogspot.gr)

Καρέα.Φώτο Όμορφη Μάνη

Καρέα.Φώτο Όμορφη Μάνη

ΚΑΡΕΑ, ΑΠΟ ΑΓΙΑ ΒΑΡΒΑΡΑ by vasiliskaravakos

Οι δύο ιερείς της Καρέας, Παπαγιάννης Τζανάκος και Παπανίκος Τσαπατσάρης, ο Μιχάλης Τσαπατσάρης,(ο Τζικάκος), ο Σταύρος Τσαπατσάρης, (Κοντογιαννέας), ο Χαρίλαος Μπούτσελης, Ο Παναγιώτης Τσαπατσάρης, (Πανούτσος), ο Δημήτριος Ντοσκέας, ο Ιωάννης Τσαπατσάρης, (Παναγάκος), η Καλλιόπη Τζανάκου, η Ελένη Τσαπατσάρη,(Ελενιώ), η Σταυρούλα Τσαπατσάρη, (Βουλιώ), η Αντωνία Μπούτσελη, (Χαρίλαινα), ο Ιωάννης Τσιμπιδάρος, (Μπαρμπαγιάγκος), η Σταυρούλα Τσιμπιδάρου ο Αλέκος Μπούτσελης, και ο Ευάγγελος Τσαπατσάρης, (Κουμπουράκος)...
Ilias I. Tzanakos

Σπύρος Τσαπατσάρης Με το αγαπημένο του βιολί σε εκδήλωση του χωριού του.

Τσαπατσάρης Σπύρος Φώτο από το Δ.Σ του Συλλόγου

Τσαπατσάρης Σπύρος

Καρέα - σπίτι κ. Μίμη Μπούτσελη

ΚΑΡΕΑ  Ilias I. Tzanakos

ΚΑΡΕΑ, ΛΙΜΕΝΙ ΑΠΟ ΑΓΙΑ ΒΑΡΒΑΡΑ Ilias I. Tzanakos